Veranderingen in de langdurige zorg

Wat gaat er veranderen in de langdurige zorg?

In de langdurige zorg wordt mogelijk gemaakt dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen wonen. De behoeften en eigen mogelijkheden van mensen staan centraal. Ook belangrijk is de hulp van familie of anderen in de directe omgeving. De gemeente kan zo nodig ondersteuning bieden. Bijvoorbeeld begeleiding, participatie of huishoudelijke ondersteuning. Via de zorgverzekering kunnen mensen medische zorg thuis krijgen. Bijvoorbeeld verpleegkundige zorg.

Heeft iemand blijvend behoefte aan permanent toezicht en 24 uur per dag zorg in de nabijheid? Dan heeft deze persoon recht op passende zorg met verblijf in een zorginstelling. Het gaat dan om zware zorg voor kwetsbare ouderen en gehandicapten. Thuis (blijven) wonen met zorg kan ook. Maar alleen als de zorg verantwoord is. En als de kosten niet hoger zijn dan de opname in een instelling. Deze zorg komt uit de toekomstige Wet langdurige zorg (Wlz). Dit is de opvolger van de huidige AWBZ.

Redenen veranderingen langdurige zorg

Het kabinet wil de ondersteuning en de langdurige zorg hervormen omdat:

• mensen passende ondersteuning moeten kunnen krijgen;
• mensen zolang mogelijk de regie over een eigen leven willen houden en hun eigen mogelijkheden gebruiken (zelfredzaamheid);
• ouderen en mensen met een beperking zo lang mogelijk zelfstandig willen wonen;
• het goed is als mensen elkaar ondersteunen en meer naar elkaar omzien;
• de kwaliteit van zorg moet verbeteren;
• de zorg betaalbaar moet blijven.

Doelgroep langdurige zorg

De veranderingen in de langdurige zorg hebben gevolgen voor:

• ouderen;
• mensen met een lichamelijke, verstandelijke of zintuiglijke beperking;
• mensen met een psychische stoornis;
• jeugd;
• het sociale netwerk en mantelzorgers van bovenstaande groepen.

Verschuivingen langdurige zorg

De hervorming van de langdurige zorg brengt een aantal veranderingen met zich mee:

• De huidige Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) verdwijnt.
• Er komt een Wet langdurige zorg (Wlz) voor kwetsbare ouderen en mensen met een beperking die blijvend 24 uur per dag zorg in de nabijheid en/of permanent toezicht nodig hebben. En voor de meest kwetsbare mensen met een psychische stoornis.
• Gemeenten gaan ondersteuning bieden die nu nog onder de AWBZ valt. Bijvoorbeeld begeleiding en dagbesteding. En ze gaan beschermd wonen bieden voor mensen met een psychische stoornis. Gemeenten krijgen daarvoor nieuwe verantwoordelijkheden via de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015.
• Verpleging en verzorging aan huis komt onder de Zorgverzekeringswet (Zvw) te vallen. Wanneer mensen zijn opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis, komen de eerste 3 jaar van de opname onder de Zvw te vallen. Na die 3 jaar vallen zij onder de Wet langdurige zorg (Wlz).
• Gemeenten gaan jeugdhulp leveren op grond van de Jeugdwet.

Ingangsdatum hervormingsplannen

De Tweede Kamer heeft op 25 september 2014 ingestemd met het wetsvoorstel ‘Wet langdurige zorg’. Wanneer de Eerste Kamer de plannen ook goedkeurt, gaat de hervorming per 1 januari 2015 in. Het wetsvoorstel ‘Wet maatschappelijke ondersteuning 2015’ is door de Tweede Kamer en de Eerste Kamer aangenomen.

Interventieteam hervorming langdurige zorg van start

Per 1 oktober 2014 start het interventieteam Hervorming langdurige zorg. Het team wordt voorgezeten door de heer Doekle Terpstra en heeft 2 taken:

• Als onafhankelijke partij in actie komen als het proces rond de inkoop van zorg en ondersteuning in de regio stokt.
• Bemiddelen en adviseren bij onenigheid tussen partijen om zo de sociale gevolgen voor medewerkers te minimaliseren. Daarbij is aandacht voor het verloop van de gesprekken over overname van personeel. En kijkt het team naar oneigenlijk gebruik van alfahulpconstructies.

Het interventieteam is er voor gemeenten, zorgverzekeraars en zorgaanbieders. Zij kunnen verzoeken en meldingen bij het interventieteam indienen. Daarnaast kan het interventieteam op basis van eigen signalen in gesprek gaan met gemeenten, zorgverzekeraars en zorgaanbieders. Ook adviseert het team de regering als dat nodig is.